<< vervolg van gisteren >>

Vandaag de eerste hele dag Wintercamp. Mooi om te merken dat er ook rust is. Het thema van de dag vormt zich min of meer vanzelf rondom de financiële risico’s.Het financiële systeem hapert en lijkt soms op het punt te staan om te falen. De eerste opdracht was om- al wandelend door de Loonse en Drunense duinen –  na te denken over de risico’s in het huidige systeem. Daarbij gebruikten we het volgende filmpje van Bernard Lietaer:

Voor natuurlijke én economische systemen geldt volgens hem – maar in mijn woorden – dat een té grote nadruk op efficiency (ten koste van veerkracht) instabiliteit als noodzakelijk gevolg heeft. Hij is dus ook niet positief over oplossingen, tenzij die structureel veerkracht in het systeem brengen.

In de middag startten we met een TED-filmpje over de biologische oorzaken van het maken van verkeerde, onlogische besluiten, gepresenteerd door Lauries Santos:

Goed beschouwd is het probleem niet zozeer geld op zich, maar het berekenen van rente. Daardoor wordt geld een (half)product in plaats van ruilmiddel. Schaf de rente af en veel problemen verdwijnen als sneeuw voor de zon. Net als je welvaartsvaste pensioen overigens, want dat is gebaseerd op toekomstige  rente … oh, wacht.

Hierna kregen we in twee groepen van vijf de opdracht om te bedenken hoe een maatschappij zonder geld eruit zou zien en daarover aan elkaar te rapporteren op een creatieve manier. Eerlijk gezegd, creatief is niet helemaal mijn ding. Maar toch was het erg leuk en hebben we met elkaar een veelheid aan consequenties besproken. Wat mij opviel is dat die vrijwel allemaal realiteit zouden kunnen worden. En ook dat de voorwaarden voor zo’n maatschappij een verwerkelijking betekenen van wat nu al wordt gezien als belangrijke waarden:

  • voor elkaar zorgen, dat is dan een noodzaak want je bent afhankelijk van elkaar
  • talenten, iedereen heeft ze en wordt geacht ze te gebruiken, niemand wordt meer uitgesloten
  • samen met de buurt nadenken hoe je in de gemeenschappelijke basisbehoeften kunt voorzien,
  • ruilhandel, zonder administratie
  • de behoefte van de ander belangrijker achten dan je eigen behoefte
  • en nog veel meer…

In de nabespreking ontstaat het beeld dat een maatschappij zonder geld een hoop voordelen heeft en een aantal gevaren wegneemt die tot de huidige financiële crises hebben geleid. Het zal niet van vandaag op morgen gebeuren, maar op allerlei fronten wordt gevoeld dat de manier waarop we in onze maatschappij met geld omgaan, niet veel langer houdbaar is. Daarbij blijken er op velerlei terreinen nu al initiatieven te worden ontplooid waarbinnen geld veel minder een rol speelt. Er wordt vanuit meerdere kanten nagedacht over een maatschappij zonder geld, of in ieder geval zonder de dominante rol van geld. Het begin is er.

Daarom morgen de hamvraag: wat is de rol van een kwaliteitskundige, een organisatieadviseur in een dergelijke wereld?

<< wordt morgen vervolgd >>