Een interessant stukje in de Coachingskalender van vandaag (1 mei 2013). Omdat het erover gaat dat noch het collectieve, noch het particuliere dogma een garantie voor succes is. Succes op lokaal niveau is iets waar je samen aan werkt en dat je met elkaar organiseert. Met intenties, afwegingen van belangen én een zelfreinigend vermogen.

(coachingkalender, 1 mei 2013)

Als je wilt schijnen zul je moeten poetsen

De derde weg

Weleens gehoord van Elinor Ostrom? Waarschijnlijk niet. Toch is ze een Nobelprijswinnaar. Ze kreeg in oktober 2009 de Nobelprijs voor de Economie voor een doorbraak op het gebied van economisch denken.

Ostrom vroeg zich af of particulier eigendom nu wel of niet stimulerend werkt. Om een antwoord te vinden deed ze jarenlang onderzoek onder boeren. Daarbij werd bevestigd dat de resultaten achterblijven als (zoals vroeger in de Sovjet-Unie) het grondgebruik volledig door de overheid wordt gereguleerd. Maar ook volledig particulier bezit bleek niet tot optimaal resultaat te leiden.

Ostrom ontdekte dat de boeren economisch gezien het beste af waren als zij:
1. zelf met andere leden van hun gemeenschap afspraken maakten over het gebruik van het gemeenschappelijke land;
2. die regels ook zelf konden handhaven.

Ieder lid van de gemeenschap doet in zo’n situatie iets voor het collectief (helpen bij het onderhoud van sloten bijvoorbeeld), en wordt daar uiteindelijk zelf beter van. Net als de rest van de gemeenschap. Niet het economisch eigendom (overheid of particulier) van de grond is dus bepalend, maar het gebruik ervan door actoren met inhoudelijke kennis van zaken en besef van gezamenlijke belangen. Dus niet met Marx of Friedman als uitgangspunt, ‘de overheid’ of ‘de markt’, maar gemeenschappen van mensen.

Maar is dit wel echt een nieuw inzicht? In de Nederlandse polder wisten we dit natuurlijk allang. Al dreigen we soms te vergeten hoeveel onderling vertrouwen en bereidheid om zich in te zetten voor het collectieve belang ons kan opleveren.

Zie ook Wikipedia.